Tanuki

Słowniczek

• anime/manga
• fandom
• fanfiction
• słownik
• termin

Hasła z kategorii: fanfiction

Alternative Universe

Z ang. „świat alternatywny”

W przypadku fanfików określenie każdej historii rozgrywającej się w świecie, w którym zostały wprowadzone celowe różnice względem świata opisanego w utworze oryginalnym (por. kanon). Zakres zmian może być dowolny, od drobnych (np. wprowadzenie fikcyjnego przedmiotu) poprzez mające większy wpływ na fabułę (np. pozostawienie przy życiu postaci, która w utworze oryginalnym nie żyje) aż po osadzenie akcji w całkowicie odmiennym świecie.

Do wartych wyróżnienia przypadków Alternative Universe należą fusion i crossover.

Alternative Universe jest terminem bardzo ogólnym, w którym w ten czy inny sposób mieszczą się niemal wszystkie fanfiki. Dlatego też najczęściej stosowane są bardziej szczegółowe podziały, np. ze względu na zmiany w charakterze lub rolach postaci, miejsce akcji, czas akcji. Do często spotykanych należą:

Coffee Shop AU (lub Barista AU) – co najmniej jedna z postaci kanonicznych pracuje w kawiarni, najczęściej jako barista.

High School AU / College AU – bohaterowie są odpowiednio uczniami liceum lub studentami. Dotyczy tylko przypadków, gdy postaci nie są uczniami lub studentami w utworze oryginalnym.

Harry Potter AU – rodzaj crossovera, w którym postacie z różnych utworów są umieszczane w uniwersum Harry'ego Pottera. Bywają też wyróżniane podobne kategorie związane z innymi utworami, np. Hunger Games AU.

Historical AU – postacie zostają umieszczone w innym okresie historycznym niż w utworze oryginalnym, np. w czasach Dzikiego Zachodu, drugiej wojny światowej, epoki wiktoriańskiej.

Noir Detective AU – fanfik pisany w konwencji czarnego kryminału lub filmu noir.

Mundane AU (lub Non­‑magical AU) – postaci w oryginalnym utworze obdarzone mocami nadprzyrodzonymi (np. magią) są zwykłymi ludźmi w świecie pozbawionym magii i elementów fantastycznych.
Kategorie: fanfiction, termin

Angst

Z niem. „lęk, niepokój”.

W przypadku fanfików lub w fandomie mangi i anime używane często określenie wątków depresyjnych lub wyjątkowo dramatycznych, wstrząsających. Ponieważ nieodłącznym elementem angstu jest dręczenie lub gnębienie psychiczne bohaterów, to słowo przenosi się także na ich zachowanie. „Angstujący bohater” to postać, która roztrząsa i rozpamiętuje swój ciężki los, często w postaci obszernych monologów.
Kategorie: fandom, fanfiction, termin

Any Two Guys

Zobacz: Slash
Kategorie: fanfiction

ATG

Zobacz: Slash
Kategorie: fanfiction

AU

Zobacz: Alternative Universe
Kategorie: fanfiction

Beta

Rozpowszechnione w środowisku twórców internetowych określenie osoby czytającej i poprawiającej tekst przed publikacją online.

„Betowanie” może mieć rozmaity zakres – od prostej korekty (poprawianie błędów ortograficznych, interpunkcyjnych i literówek) aż do pełnej redakcji merytorycznej (poprawianie stylu, zgłaszanie uwag do przebiegu fabuły, dialogów etc.).
Kategorie: fanfiction, termin

Body swap

Body swap lub bodyswap – z ang. „zamiana ciał”

Motyw fabularny polegający na zamianie ciał pomiędzy bohaterami. Bywa on chętnie wykorzystywany w fanfikach, zarówno w celach komediowych, jak i dramatycznych, ze względu na duże możliwości fabularne – postawienie bohatera A na miejscu bohatera B, zmuszenie dwójki antagonistów do współpracy etc.
Kategorie: fanfiction, termin

Bromance

Rozpowszechnione obecnie w wielu fandomach określenie szczególnie głębokiej, bliskiej przyjaźni między bohaterami męskimi, pozbawionej podtekstów o charakterze romantycznym lub erotycznym (por. slash).
Kategorie: fandom, fanfiction

Cliffhanger

Z ang. „sytuacja pełna napięcia, dramatyczna scena”. Także w formie skróconej: cliff, klif.

Zakończenie (odcinka, rozdziału lub całego utworu) urywające akcję w dramatycznym momencie (nazwa wzięła się od „bohatera wiszącego nad przepaścią”), bez zamykania wątków.
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction, termin

Crack fic

Od ang. slangowego określenia rodzaju kokainy (crack)

Rodzaj fanfika celowo wprowadzającego najbardziej absurdalne rozwiązania fabularne lub pairingi, zazwyczaj w celu uzyskania efektu komediowego.
Kategorie: fanfiction, termin

Crossover

Z ang. „krzyżówka, skrzyżowanie”

Zabieg polegający na umieszczeniu w fabule bohaterów więcej niż jednego utworu (jednego lub różnych autorów). Możliwe wariacje tego motywu obejmują umieszczenie bohaterów w odrębnym, nowym świecie lub umieszczenie bohaterów jednego utworu w uniwersum drugiego utworu (i ich spotkanie z bohaterami z tego uniwersum)

Specyficzną odmianą crossovera jest fusion (z ang. „połączenie”), polegające na obsadzeniu bohaterów jednego utworu w rolach bohaterów innego utworu.

Crossovery bywają tworzone oficjalnie, najczęściej w celu promowania jednego tytułu wśród fanów innego tytułu. Są także bardzo często wykorzystywane w twórczości fanowskiej.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Dark fic

Z ang. dark – „mroczny”

Rodzaj fanfika charakteryzujący się ciężką, depresyjną atmosferą i obecnością dramatycznych wątków (angst, przemoc, tortury), niemal zawsze z nieszczęśliwym zakończeniem.
Kategorie: fanfiction, termin

Death fic

Z ang. death – „śmierć”

Rodzaj fanfika, w którym istotnym wątkiem fabularnym jest śmierć co najmniej jednej postaci pierwszoplanowej lub powszechnie lubianej przez czytelników.
Kategorie: fanfiction, termin

Drabble

Krótka forma literacka licząca dokładnie sto słów. Jej celem jest dążenie do zwięzłości i klarowności przekazu, zamysłu autora. Często wykorzystywana w fanfikach lub jako element „wyzwań” literackich.

Dribble to forma wywodząca się z drabble, w której objętość tekstu wynosi dokładnie pięćdziesiąt słów.

Drouble (połączenie „drabble” i ang. „double” – „podwójny”) to forma, w której objętość tekstu wynosi dokładnie dwieście słów.

Warto pamiętać, że nie wszyscy autorzy fanfików ściśle stosują się do tych limitów i może się zdarzyć, że drabble jest używane na określenie każdego krótkiego utworu (poniżej tysiąca słów).
Kategorie: fanfiction, termin

Dribble

Zobacz: Drabble
Kategorie: fanfiction

Droubble

Zobacz: Drabble
Kategorie: fanfiction

Dubcon

Z ang. dubious consent – „wątpliwa zgoda”

Pojawiający się w fanfikach motyw fabularny polegający na wprowadzeniu sceny erotycznej (opisanej lub tylko wspomnianej) w przypadku której można mieć wątpliwości, czy obie strony świadomie wyraziły na nią zgodę (por. non­‑con).

Wiele stron gromadzących fanfiki wymaga od twórców wyraźnego oznaczenia tego rodzaju treści.
Kategorie: fanfiction, termin

Fanfiction

Z ang. „fan” i „fikcja”, spolszczane jako fanfik lub fik/fic.

Fanowski tekst literacki, zazwyczaj wykorzystujący jako bazę cudzą twórczość (film, książkę, grę) lub (rzadziej) realne osoby, np. ze świata popkultury. Klasycznie rozumiane fanfiki pozwalają fanom opisywać wydarzenia nieujęte w oryginalnym utworze, eksplorować nowe scenariusze i rozwijać wątki związane z ulubionymi postaciami. Fanfiki mogą mieć dowolną długość – od miniatur (por. drabble) do obszernych powieści.

Fanfiki mogą naruszać prawa autorskie (wiele zależy od systemu prawnego danego kraju), w praktyce jednak rzadko są aktywnie ścigane. Niektórzy autorzy zachęcają wręcz fanów do takiej twórczości, traktując to jak formę promocji (często dodają jednak, że np. nie życzą sobie utworów z treściami tylko dla dorosłych), inni bardzo stanowczo zastrzegają, że uważają taką twórczość za niedopuszczalną.

Real Person Fiction (RPF, z ang. „fikcja dotycząca prawdziwych osób”) to specyficzny i kontrowersyjny dział fanfików, których bohaterami są osoby istniejące realnie – aktorzy, piosenkarze, sportowcy, politycy.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Fanfik

Zobacz: Fanfiction
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Fanon

Z połączenia słów „fan” i „kanon”

W przeciwieństwie do kanonu, fanon obejmuje informacje powszechnie uznawane w danym fandomie, ale niepochodzące bezpośrednio od twórców danego utworu. Ponieważ definicja tego, co „powszechnie uznawane”, jest płynna, fanon z reguły jest o wiele trudniejszy do ustalenia niż kanon, jednak w starszych fandomach daje się zwykle dość wyraźnie wyodrębnić.

Headcanon to informacje i fakty niezawarte w kanonie, ale mogące z niego wynikać. W odróżnieniu od fanonu, headcanon opiera się na indywidualnych przekonaniach danej osoby, ale granica pomiędzy tymi kategoriami jest nieostra.
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction, termin

Femslash

Także femmslash, femmeslash - z połączenia ang. female – „kobiecy” i slash – „ukośnik”

Podgatunek lub odpowiednik slasha, czyli utwór literacki koncentrujący się na romantycznych lub erotycznych związkach lesbijskich. Podobnie jak slash, początkowo był używany wyłącznie w przypadku tekstów fanowskich zawierających wątek romantyczny pomiędzy dwoma kobietami, które w oryginale nie miały orientacji homoseksualnej. Obecnie jest stosowany o wiele szerzej i może określać dowolny tekst, w którym występuje para lesbijska.
Kategorie: fandom, fanfiction, termin

Ficklet

Także ficlet, zdrobnienie od ang. fanfic

Zbiór fanfików-miniatur (poniżej tysiąca słów) połączonych motywem przewodnim, stworzonych przez jednego lub wielu autorów.

W przypadku twórczości internetowej tym słowem bywają też określane spełniające podobne warunki formalne zbiory tekstów oryginalnych.
Kategorie: fanfiction, termin

Fikaton

Z połączenia słów „fanfik” i „maraton”

Literacka zabawa polegająca na tym, że grupa osób ma za zadanie napisać w określonym czasie krótki tekst (zazwyczaj fanfik) na podstawie warunków określonych w prompcie.

Odmianą fikatonu jest kink meme (z ang. kink – „perwersja” i meme – „mem”), w którym w warunkach określany jest pairing i motyw erotyczny. Kink meme początkowo wyróżniały się miejscem publikacji (komentarze na blogu) oraz tematyką erotyczną, obecnie granica pomiędzy nimi a innymi rodzajami fikatonów zaczyna się zacierać i nazwa jest używana raczej zwyczajowo.
Kategorie: fanfiction, termin

Fluff

Z ang. fluff – „puch”

Rodzaj fanfika mającego wywoływać w czytelniku ciepłe, pozytywne uczucia. Fabuła zazwyczaj ma mniejsze znaczenie, nastrój jest lekki i pogodny. Fanfiki tego rodzaju nie zawierają scen mogących budzić gwałtowne emocje, na przykład dramatycznych wydarzeń. Z reguły nie zawierają erotyki i koncentrują się na romantycznym aspekcie związku i bliskości.

W zupełnie innym znaczeniu określenie fluff jest używane w środowisku fanów RPG – oznacza ogół informacji o świecie danego systemu RPG, np. historii, kulturze etc. (w odróżnieniu od samej mechaniki gry, nazywanej crunch).
Kategorie: fanfiction, termin

Frenemy

Z połączenia ang. friend – „przyjaciel” i enemy – „wróg”

Słowo popularne w wielu fandomach, mające kilka częściowo nakładających się znaczeń.

1) Motyw fabularny polegający na tym, że dana postać z wroga staje się przyjacielem (zazwyczaj protagonisty).

2) Określenie sytuacji, w której jedna postać mimo deklarowanej i często okazywanej niechęci regularnie pomaga innej postaci.

3) Określenie sytuacji, w której dwie skłócone lub wrogie postacie zostają połączone wspólnym celem i zmuszone do wspólnego działania.
Kategorie: fandom, fanfiction, termin

Fusion

Zobacz: Crossover
Kategorie: fanfiction, termin

Gary Stu

Zobacz: Mary Sue
Kategorie: fanfiction

Gen

Z ang. „general audience” – „dla wszystkich odbiorców”

Rodzaj fanfika, w którym fabuła nie koncentruje się na wątkach romantycznych (często nie ma ich w ogóle) i nie zawiera treści erotycznych.
Kategorie: fanfiction

Gender bender

Z ang., konstrukcja niepoprawna i oparta na celowym rymie, w wolnym przekładzie „wyginanie/odkształcanie płci”

W zachodnim fandomie mangi i anime, a także w fanfikach, określenie motywu fabularnego polegającego na tym, że postać (często główny bohater lub bohaterka) nieoczekiwanie zmienia płeć. Zmiana może mieć charakter trwały lub przejściowy i z reguły jest dokonywana w sposób magiczny, za pomocą technologii science­‑fiction lub nieistniejących procedur medycznych. To określenie nie jest w zasadzie używane w odniesieniu do tytułów, które temat tożsamości płciowej i transseksualizmu traktują poważnie.
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction

Genderswap

Z ang. gender – „płeć” i swap – „zamiana”

W twórczości fanowskiej (fanfikach i fanartach) przedstawienie postaci kanonicznej jako osoby przeciwnej płci.

Tego określenia używa się zarówno w przypadku AU, w którym bohater lub bohaterowie od początku są przeciwnej płci, jak i w przypadku, gdy zmiana następuje w obrębie fabuły (por. używane w fandomie mangi i anime określenie gender bender).
Kategorie: fanfiction, termin

Headcanon

Zobacz: Fanon
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction, termin

Het

Skrót od „heteroseksualny”

Oznaczenie używane w wielu portalach gromadzących fanfiki w celu wyróżnienia tekstów zawierających heteroseksualne wątki romantyczne. Przeciwieństwo slasha.
Kategorie: fanfiction, termin

Hurt/Comfort fic

Z ang. hurt – „cierpienie” i comfort – „pociecha”

Rodzaj fanfiku w którym jedna z postaci cierpi (fizycznie lub psychicznie), natomiast druga ją pociesza, co pozwala na nawiązanie się pomiędzy nimi głębszej więzi.
Kategorie: fanfiction, termin

In Character

Zobacz: Out of Character
Kategorie: fanfiction, termin

Kanon

Ogół informacji o fabule, świecie, postaciach etc. danego utworu, pochodzących od autorów lub producentów.

Podstawą kanonu zazwyczaj jest oryginalny utwór (książka, film etc.) i zawarte w nim informacje. Z czasem kanon bywa rozszerzany na różne sposoby, zarówno przez samego autora, jak i inne upoważnione osoby, m.in. scenarzystów lub twórców gier adaptujących materiał źródłowy.

Do kanonu włączane są także informacje podawane przez autora dodatkowo, np. na prywatnej stronie internetowej lub w wywiadzie. Nie wlicza się do niego natomiast nieoficjalna twórczość fanowska (por. fanon).
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction, termin

Kidfic

Z ang. kid – „dziecko”

Rodzaj fanfika, w którym co najmniej jedna z kanonicznych postaci spodziewa się dziecka lub musi opiekować się dzieckiem, własnym lub cudzym. Obejmuje to także przypadki, gdy tym dzieckiem jest inna postać kanoniczna, odmłodzona np. za pomocą magii.

Tym samym terminem bywają określane fanfiki, których akcja rozgrywa się w czasach dzieciństwa bohaterów.
Kategorie: fanfiction, termin

Kink meme

Zobacz: Fikaton
Kategorie: fanfiction, termin

Lemon

Nazwa wywodzi się od hentai OAV Cream Lemon

Alternatywne, eufemistyczne określenie fanfików o charakterze mocno erotycznym (por. smut). Tym samym eufemizmem bywają określane zarówno hentai, jak i inne utwory (filmy, komiksy, opowiadania) pornograficzne.

Na wzór lemon zostało z czasem utworzone określenie lime, oznaczające fanfiki, w których sceny erotyczne są domyślnie obecne, ale nie zostają opisane.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Lime

Zobacz: Lemon
Kategorie: fanfiction, termin

Mary Sue

Od imienia bohaterki satyrycznego fanfiku do serialu Star Trek; bywa spolszczane jako merysuła, merysujka lub Maria Zuzanna.

Bohaterka tekstu literackiego, zazwyczaj będąca alter ego autorki i w znacznym lub wręcz absurdalnym stopniu wyidealizowana. Typowe dla postaci określanych jako „Mary Sue” są wybitna uroda i inteligencja, jeśli dotyczy – wyjątkowe zdolności nadprzyrodzone, niezwykłe pochodzenie oraz atrakcyjność dla innych bohaterów (w przypadku fanfików w szczególności dla bohaterów kanonicznych). Jest to określenie zdecydowanie pejoratywne, używane przede wszystkim w przypadku marnej, grafomańskiej twórczości.

Męskim odpowiednikiem Mary Sue jest Gary Stu.

Potocznie określenie „Mary Sue” (lub „Gary Stu”) bywa używane w odniesieniu do książek, filmów itd., do postaci uznanych przez fanów za zbyt wyidealizowane w porównaniu z resztą obsady. Z czasem przeniesiono je także na inny typ – główną bohaterkę (lub głównego bohatera), która jako postać jest całkowicie bezbarwna, jednak zostaje jej przypisana niewspółmierna do charakteru rola fabularna.

W internecie można znaleźć obszerne listy cech charakterystycznych lub „testy” pozwalające sprawdzić, czy dana postać spełnia warunki uznania jej za Mary Sue. Trzeba jednak pamiętać, że są one zawodne – wiele punktów w takich zestawieniach pokrywa się z cechami często spotykanymi (lub wręcz pożądanymi) w przypadku głównego bohatera lub głównej bohaterki. Prawdziwym wyróżnikiem Mary Sue jest więc nie sam zestaw cech, jakimi została obdarzona, ale nieudolność konstrukcji takiej postaci.
Kategorie: fanfiction

Metafic

Rodzaj fanfika naruszającego tzw. czwartą ścianę, w którym postaci są świadome tego, że są bohaterami fanfiku, prowadzą rozmowy z autorem etc. Tego rodzaju fanfiki zazwyczaj mają charakter humorystyczny.
Kategorie: fanfiction, termin

Monster of the Week

Z ang. „potwór tygodnia”

W serialach, zarówno zachodnich jak i anime, „potworem tygodnia” nazywa się konstrukcję fabularną polegającą na obecności w każdym odcinku obowiązkowej walki z nowym przeciwnikiem. To samo określenie jest używane niezależnie od typu przeciwnika – może to być rzeczywiście nadprzyrodzony potwór lub demon, ale także mech lub ludzki przeciwnik.

W polskim fandomie bardzo długo było w użyciu określenie „niespodzianka tygodnia”, zaczerpnięte z serialu Yattaman.

W przypadku mangi i anime formuła „potwora tygodnia” jest bardzo charakterystyczna dla starszych tytułów przygodowych. Obecnie w czystej postaci pozostała głównie w seriach mahou shoujo i tytułach kierowanych do dzieci. Serie przeznaczone dla nastoletnich odbiorów miewają często fragmenty oparte na tej konstrukcji, szczególnie na wczesnym etapie rozwoju fabuły.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Mpreg

Z ang. male pregnancy – „męska ciąża”

Określenie motywu fabularnego polegającego na tym, że postać męska zachodzi w ciążę. Pojawia się on czasem w twórczości oryginalnej, natomiast w fanfikach może występować jako podgatunek slasha.
Kategorie: fanfiction, termin

Next-Gen fic

Z ang. next generation – „następne pokolenie”

Rodzaj fanfika, w którym bohaterami są dzieci lub kolejne pokolenia potomków postaci kanonicznych. Terminu next­‑gen fic używa się, jeśli bohaterowie są postaciami wymyślonymi przez autora fanfika lub zostali tylko wspomnieni w oryginale (zazwyczaj w epilogu), natomiast nie w przypadku, gdy odgrywają jakąś rolę w oryginalnym utworze.
Kategorie: fanfiction, termin

Non-con

Z ang. non­‑consensual – „bez przyzwolenia drugiej strony”

Pojawiający się w fanfikach motyw fabularny polegający na wprowadzeniu sceny erotycznej rozgrywającej się bez zgody jednej ze stron, czyli opartej na gwałcie, często także z towarzyszeniem innej przemocy (por. dubcon).

Wiele stron gromadzących fanfiki wymaga od twórców wyraźnego oznaczenia tego rodzaju treści.
Kategorie: fanfiction, termin

OC

Zobacz: Original Character
Kategorie: fanfiction, termin

Ograniczenia wiekowe

Na wielu zbiorczych stronach z fanfikami stosowany jest system wywodzący się z oficjalnego amerykańskiego systemu klasyfikacji filmów. Ma on na celu określenie, dla jakich odbiorców jest odpowiedni dany tekst i został również przejęty przez wielu autorów fanfików lub innych tekstów literackich, którzy posługują się nim niezależnie od miejsca publikowania utworów.

Ponieważ jest to system nieformalny, nazwy poszczególnych kategorii i stawiane im wymogi mogą być różne; nie ma także pełnej gwarancji, że tekst oznaczony w ramach danej kategorii faktycznie będzie do niej należeć.

Podstawowy i oficjalny system klasyfikacji filmów wyróżnia następujące kategorie:

• G (z ang. general – „ogólny”) – treści odpowiednie dla wszystkich grup wiekowych
• PG (parental guidance – „pod nadzorem rodziców”) – zawiera treści, które mogą nie być odpowiednie dla dzieci (zalecany jest nadzór rodziców)
• PG­‑13 – zawiera treści, które mogą nie być odpowiednie dla dzieci poniżej trzynastu lat (zalecany jest nadzór rodziców)
• R (restricted – „ograniczone”) – dzieci poniżej siedemnastu lat mogą się zapoznać z tymi treściami tylko w obecności rodziców (zwykle tej kategorii towarzyszy szczegółowe wyjaśnienie, co jest powodem takiej klasyfikacji)
• NC­‑17 – treści nieprzeznaczone dla osób poniżej siedemnastu lat

Kategorie: fanfiction

Omake

Z jap. omake – coś dodatkowego. W ten sposób nazywane są wszelkie darmowe dodatki do kupowanych produktów, niezależnie od branży.

Jest to także każdy bonus dodawany do tomiku mangi lub płyty z anime. Może to być jakiś gadżet, ale także dodatkowy odcinek lub odcinki (zob. odcinek specjalny), inne materiały promocyjne (np. wywiady z twórcami) lub króciutki komiks.

W fanfikach omake jest używane jako określenie dodatkowych rozdziałów, zazwyczaj o treści humorystycznej i luźno związanych z osią fabuły, często pisanych za przyzwoleniem autora przez osoby trzecie.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, słownik, termin

Omegaverse

Z ang. omega – w tym przypadku „samiec omega” w stadzie wilków – oraz universe – „świat”

Zespół motywów związanych z konstrukcją świata, wykorzystywanych w twórczości literackiej (przede wszystkim internetowej) przez różnych autorów. Wspólny pomysł opiera się na wprowadzeniu do społeczeństwa ludzkiego domniemanej hierarchii społecznej np. wilków, z osobnikami alfa, beta i omega. Zazwyczaj jest to uzupełnione założeniem, że osobniki beta są najpodobniejsze do „zwykłych” ludzi, natomiast osobniki omega mogą zachodzić w ciążę niezależnie od płci (por. mpreg).

Samo omegaversum nie narzuca w zasadzie gatunku, jednak jego charakterystyka sprawia, że osadzone w nim utwory zazwyczaj koncentrują się na erotyce, najczęściej w wydaniu homoseksualnym (por. slash, yaoi).

Na stronach gromadzących fanfiki i inne opowiadania omegaversum bywa także oznaczane Alfa/Beta/Omega.
Kategorie: fanfiction, termin

One True Pairing

Zobacz: Pairing
Kategorie: fandom, fanfiction

OOC

Zobacz: Out of Character
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Original Character

Z ang. original character – „postać oryginalna”

Ogólne określenie wszystkich przypadków, w których autor wprowadza do fabuły fanfika jako jednego z głównych bohaterów stworzoną przez siebie postać.

Niekiedy stosuje się bardziej szczegółowe określenia: OFC (z ang. original female character – „oryginalna postać kobieca”) i OMC (z ang. original male character – „oryginalna postać męska”).

Szczególnym typem OC jest self­‑insertion.
Kategorie: fanfiction, termin

OTP

Zobacz: Pairing
Kategorie: fandom, fanfiction

Out of Character

Z ang. „niezgodnie z charakterem”

Używane w wielu fandomach w przypadku filmów, seriali, książek etc. określenie zachowania postaci kontrastującego w nieuzasadniony i nielogiczny sposób z jej wcześniejszym zachowaniem.

W przypadku fanfików są to elementy charakteru postaci odbiegające od kanonu w istotnym stopniu i w sposób, który nie znajduje uzasadnienia w oryginalnym utworze.

Przeciwieństwem Out of Character w fanfikach jest In Character (z ang. „zgodnie z charakterem”), czyli zachowanie kanonicznych cech charakteru danej postaci lub rozwinięcie ich o cechy do nich pasujące.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Pairing

Z ang. „para”

Używane w wielu fandomach oraz w środowisku twórców fanfiction określenie pary – dwójki bohaterów połączonych więzią romantyczną.

Pairing kanoniczny to para, którą w oryginalnym utworze łączy (lub też łączyła) faktyczna więź romantyczna (por. kanon). Z kolei pairing niekanoniczny może obejmować wszystkie domniemane i wyimaginowane romanse, na zasadzie „jak pięknie by było, gdyby X i Y zostali parą”.

One True Pairing (OTP – z ang. „jedyna prawdziwa para”) to pairing z danego utworu, który zyskał największą popularność wśród fanów. Nie jest równoznaczny z pairingiem kanonicznym – czasem mogą się one pokrywać, często jednak fani uznają, że bardziej odpowiadałby im wątek romantyczny poprowadzony pomiędzy innymi postaciami. W praktyce OTP bywa używane w wielu fandomach jako podkreślenie prywatnej preferencji mówiącego (por. shipping).

Wartym wyróżnienia podgatunkiem pairingów niekanonicznych są slash i femslash.
Kategorie: fandom, fanfiction, termin

Plot hole

Z ang. „dziura w fabule”

Dziura fabularna to określenie każdej zauważalnej niekonsekwencji w prowadzeniu fabuły lub założeniach świata, np. znalezienie się postaci w miejscu, gdzie zgodnie z fabułą nie powinna w tym momencie być, działanie sił nadprzyrodzonych lub maszyn w sposób sprzeczny z wcześniej opisywaną mechaniką etc.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Podfic

Z połączenia słów „podcast” i „fanfic”

Fanfik mający postać nagrania audio, udostępnianego w internecie. Może to być po prostu czytanie tekstu przez jedną osobę (niekoniecznie autora) lub rodzaj amatorskiego słuchowiska, w którym poszczególne role są odgrywane przez różne osoby.

Obecnie podfic zaczyna być wyróżniany jako odrębny typ fanfików, ponieważ powstają utwory pierwotnie udostępniane właśnie w takiej formie.
Kategorie: fanfiction, termin

Point of View

Z ang. „punkt widzenia”

Oznaczenie wykorzystywane przez autorów fanfików lub strony gromadzące fanfiki, wskazujące postać, z której punktu widzenia czytelnik śledzi fabułę. Może to oznaczać zarówno narrację pierwszoosobową, jak i mowę pozornie zależną.
Kategorie: fanfiction, termin

Porn without plot

Zobacz: PWP
Kategorie: fanfiction, termin

POV

Zobacz: Point of View
Kategorie: fanfiction, termin

Prequel

Utwór (film, komiks, utwór literacki) należący do cyklu i ukazujący wydarzenia wcześniejsze niż poprzednia (główna) pozycja w tym cyklu.

Dla przykładu: film X możemy nazwać prequelem filmu Y, jeśli akcja filmu X rozgrywa się chronologicznie wcześniej niż akcja filmu Y, ale premiera filmu X miała miejsce po premierze filmu Y (por. sequel).
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Prompt

W środowisku twórców internetowych zaproponowana inspiracja tekstu. Prompt może mieć np. postać słowa lub zdania, obrazu, motywu muzycznego. Często wykorzystywany w fikatonach i innych zabawach literackich.
Kategorie: fanfiction, termin

PWP

Skrót rozwijany jako ang. porn without plot („porno bez fabuły”) lub Plot? What plot? („Fabuła? Jaka fabuła?”)

Określenie tekstów publikowanych w internecie, zazwyczaj fanfików, o charakterze czysto pornograficznym, w których fabuła odgrywa niewielką rolę lub też które są całkowicie pozbawione fabuły i składają się tylko z opisu sceny lub scen erotycznych.
Kategorie: fanfiction, termin

Rating

Zobacz: Ograniczenia wiekowe
Kategorie: fanfiction

Real Person Fiction

Zobacz: Fanfiction
Kategorie: fanfiction, termin

Recursive fic

Z ang. recursive – „rekurencyjny”

Fanfik wykorzystujący jako kanoniczną podstawę inny fanfik.
Kategorie: fanfiction, termin

Redemption fic

Z ang. redemption – „odkupienie”

Rodzaj fanfika, poświęconego postaci negatywnej, kanonicznej lub z innego fanfika (por. recursive fic), i pisany z jej punktu widzenia, w którym ma ona szanse zrehabilitować się lub odkupić wyrządzone zło.
Kategorie: fanfiction, termin

Remake

Film lub serial powtarzający wiernie lub niemal wiernie fabułę wcześniejszego filmu lub serialu.

Chociaż tego słowa nie używa się w stosunku do kolejnych adaptacji tego samego materiału źródłowego (np. książki), w fandomie mangi i anime często remake'ami nazywa się potocznie właśnie nowe adaptacje mang lub gier, dublujące materiał, który znalazł się we wcześniejszym filmie lub serialu anime.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, słownik

Retcon

Z ang. retroactive continuity – „wsteczna ciągłość”

Zabieg polegający na dodaniu nowych informacji, które uzupełniają lub modyfikują wcześniejsze fakty lub założenia fabularne.

Najczęstszym przypadkiem retconu jest sytuacja, gdy twórca (autor, scenarzysta) poniewczasie zdaje sobie sprawę z istnienia dziury fabularnej i wprowadza informacje, które mają wyjaśnić lub usunąć wcześniejszą niekonsekwencję. Może to być także zabieg celowo zmieniający wcześniejsze założenia, które z tych lub innych powodów przestają pasować do dalszej części planowanej fabuły.

O ile sam w sobie ten zabieg jest całkowicie neutralny i należy do arsenału narzędzi twórczych, jego nadużywanie lub nieumiejętne używanie jest zazwyczaj uważane za poważną wadę fabularną.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Retrospekcja

Wplecione w bieżącą narrację filmu, komiksu lub książki sceny z przeszłości, często prezentowane jako wspomnienia kogoś z bohaterów. Retrospekcje mają różną postać, od pojedynczych scen lub kadrów, do dłuższych epizodów i wątków. Przez twórców mang i (w szczególności) anime bywają nadużywane w celu odwleczenia momentu kulminacyjnego; dlatego też są często stereotypowo znielubiane przez fanów.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Self-insertion

Z ang. „wstawienie siebie”

Ogólne określenie wszystkich przypadków, w których autor wprowadza do wymyślonej przez siebie fabuły postać będącą jego odpowiednikiem. Może to mieć miejsce w fanfikach lub tekstach oryginalnych; nie stosuje się jedynie do literatury faktu (pamiętniki, autobiografie). Jeśli postać wprowadzona przez autora jest nadmiernie wyidealizowana, mówimy zazwyczaj o Mary Sue.
Kategorie: fanfiction

Sequel

Utwór (film, komiks, utwór literacki) należący do cyklu i ukazujący wydarzenia późniejsze niż poprzednia (główna) pozycja w tym cyklu.

Dla przykładu: film X możemy nazwać sequelem filmu Y, jeśli akcja filmu X rozgrywa się chronologicznie później niż akcja filmu Y, a premiera filmu X miała miejsce po premierze filmu Y (por. prequel).
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Shipping

Etymologia niejasna, najprawdopodobniej z ang. relationship – „relacja (międzyludzka)" lub worshipping – „czczenie, wielbienie”. Także w spolszczonej formie: szip, shipować lub szipować.

Rozpowszechnione w wielu fandomach określenie, oznaczające aktywne zainteresowanie danym związkiem romantycznym i jego pełną akceptację. Może to być związek mający charakter kanoniczny lub w całości wymyślony przez fanów; pomiędzy osobami dowolnej płci.

Zwyczajowo terminem shipping nazywa się także wszelką działalność fanowską, taką jak tworzenie fanfików i fanartów, ale także uczestnictwo w internetowych dyskusjach.

Ze względu na (wtórne) skojarzenie z ang. ship – „statek”, shipping obrósł słownictwem związanym z marynistyką. Jeśli np. dany pairing staje się kanonicznie niemożliwy, mowa jest (w wolnym tłumaczeniu) o „tonącym statku”, zaś wydarzenie, które (potencjalnie) mogłoby zbliżyć do siebie dwójkę bohaterów określane jest jako „wypłynięcie statku”.
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction, termin

Slash

Od ang. nazwy ukośnika (/), używanego w wielu portalach internetowych w opisach fanfików i innych tekstów literackich do oznaczenia występujących w danym tekście wątków romantycznych lub erotycznych (np. X/Y oznacza wątek romantyczny między X i Y).

Gatunek internetowej twórczości literackiej, koncentrujący się na romantycznych lub erotycznych związkach osób tej samej płci. Uważa się, że slash wywodzi się z fanfików do cyklu Star Trek i początkowo był używany wyłącznie w przypadku twórczości fanowskiej, na określenie tekstów zawierających wątek romantyczny pomiędzy dwoma postaciami tej samej płci, które w oryginale nie miały orientacji homoseksualnej. Obecnie jest stosowany o wiele szerzej i może określać dowolny tekst, w którym występuje para homoseksualna.

W zależności od fandomu slash może oznaczać wszystkie związki homoseksualne lub tylko związki męsko­‑męskie (por. femslash).

Any Two Guys (ATG, z ang – „dowolna para facetów”) to podgatunek slasha, w którego fabule można umieścić bez szkody dla opowiadanej historii dowolną parę bohaterów danego utworu. Tego rodzaju fanfiki mają zazwyczaj charakter erotyczny lub wręcz pornograficzny.
Kategorie: fandom, fanfiction, termin

Slave fic

Z ang. slave – „niewolnik”

Rodzaj fanfika zawierający motyw niewolnictwa, zazwyczaj polegający na tym, że jedna z postaci kanonicznych staje się niewolnikiem lub musi udawać niewolnika.
Kategorie: fanfiction, termin

Smut

W brytyjskim angielskim slangowe określenie treści kontrowersyjnych, zazwyczaj (chociaż niewyłącznie) ze względu na erotyczny charakter

Określenie używane w stosunku do literatury (w tym fanfików) oraz komiksów zawierających dużą ilość treści erotycznych, ale niezaliczanych jeszcze do pornografii. W praktyce zakres jego stosowania, w szczególności w przypadku twórczości fanowskiej, jest bardzo szeroki i nieostry, można jednak przyjąć ogólnie, że tym terminem będą oznaczane utwory, w których treści erotyczne są istotnym (lub wręcz głównym) elementem fabuły.

Chociaż nie potwierdzają tego żadne definicje, można zaobserwować, że zwyczajowo smut jest określeniem stosowanym do literatury i komiksów kierowanych do kobiet, czyli np. do tytułów josei, ale nie borderline hentai.
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction, termin

Songfik

Z ang. song – „piosenka” i fiction – „fikcja”

Utwór literacki (może, ale nie musi być to fanfik), w którego treść jest wpleciony tekst piosenki lub wielu piosenek. Songfik może mieć różną konstrukcję – piosenka może być wpisanym w fabułę wtrąceniem (np. śpiewana przez kogoś z bohaterów) lub pojawiającym się w narracji motywem przewodnim.
Kategorie: fanfiction

Spin-off

Utwór (film, komiks, utwór literacki) powiązany z innym utworem (lub cyklem), ale niezależny od głównej osi fabuły.

Najczęstsze przykłady spin­‑offów to utwory, w których głównym bohaterem jest postać drugoplanowa lub epizodyczna z głównego tytułu lub rozwijające wątek, o którym w głównym tytule była tylko wzmianka. Granice między spin­‑offem a sequelem lub prequelem nie są ostre, najczęściej jednak o spin­‑offie mówimy, gdy znajomość jego fabuły nie jest bezpośrednio potrzebna do zrozumienia świata lub fabuły głównego tytułu.
Kategorie: anime/manga, fanfiction, termin

Spoiler

Z ang. „spoil the fun” – psuć zabawę, czasem spolszczane do „spojler”.

Informacja zdradzająca istotne elementy fabuły, mogąca popsuć przyjemność oglądania lub czytania osobie nieznającej danej pozycji. Fandomowa etykieta zakłada, że spoilery w internetowych wypowiedziach należy ukrywać za pomocą stosownych opcji formatowania lub też uprzedzać o ich obecności, tak by czytelnicy mogli sami zdecydować, czy chcą się z nimi zapoznać.
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction, termin

Troll fic

Od slangowego określenia „trollowanie”

Rodzaj fanfika stworzony specjalnie w celu sprowokowania lub zirytowania jakiejś grupy fanów, zazwyczaj poprzez wprowadzanie celowo absurdalnych motywów fabularnych. Często bywa także pisany naumyślnie nieudolnym stylem, z błędami gramatycznymi i ortograficznymi. Nie należy go mylić z crack fikiem.
Kategorie: fanfiction, termin

Vanilla

Z ang. vanilla – „wanilia”, jako najbardziej podstawowy i pospolity smak lodów

Szeroko używane w internecie slangowe określenie „zwyczajności”, w szczególności (chociaż nie wyłącznie) w odniesieniu do treści erotycznych. W przypadku utworów o charakterze pornograficznym lub erotycznym (por. hentai, smut) vanilla oznacza zwykle seks za zgodą obu stron (por. dubcon i non­‑con), bez gadżetów erotycznych etc.
Kategorie: anime/manga, fandom, fanfiction, termin